Het investeren van beschikbare financiële middelen in een naar verwachting winstgevende onderneming of in waardepapieren. Het uiteindelijk doel van beleggen is het genereren van een toekomstige winst meestal hoger dan de inflatie en het toepasselijk rendement op spaarboekjes. Hierbij geeft men over het algemeen aan een hoger risico te willen lopen dan bij klassieke spaarproducten.
Iedereen heeft de mond vol van beleggen. We kunnen dan ook onze centen steken in heel wat zaken. Aandelen, obligaties, vastgoed, goud, water, ja zelfs in digitale munten. Maar wat is beleggen nu eigenlijk? Lees verder voor onze uitgebreide definitie.
Wie geld over heeft, kan gaan beleggen. Je legt dan geld vast met als doel om een vermogen op te bouwen. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. Het rendement van een belegging is vaak veel hoger dan bij het klassieke sparen, anderzijds zijn er ook risico’s aan verbonden.
Als we een zeer algemene definitie van beleggen zouden moeten geven, dan komt het er uiteindelijk op neer dat je iets koopt, het vervolgens een tijd(je) bewaart en hoopt dat het in die tijd stijgt in waarde. Zodat je winst maakt op het moment dat je je eerder gedane aankoop weer verkoopt. De definitie van beleggen is daarom nogal breed.
Wat is beleggen?
Van zodra je voldoende financiële middelen hebt, maw geld overhoudt, kan je de keuze maken om het geld veilig op te bergen. De spreekwoordelijke sok onder de matras. Vanwege inflatie wordt geld minder waard dan op het moment dat je het hebt weggelegd. De afgelopen 10 jaar bedroeg de inflatie in België gemiddeld 2,09%. 100 EUR in 2005 is vandaag nog slechts 81,30 EUR waard.
Er zijn tal van mogelijkheden om je geld te laten opbrengen. Daarom kan een definitie van beleggen niet standaard aan één specifiek (financieel) product worden gekoppeld. Er zijn bijvoorbeeld mensen, die hun woning als belegging beschouwen. (Lees meer: Is een eigen huis wel een goede investering?) Ze hebben hun huis jaren geleden redelijk goedkoop kunnen kopen. Mogelijk hebben ze er het één en ander aan verbouwd of gemoderniseerd. Door deze aanpassingen en waardeontwikkelingen op de woningmarkt, kan het prijskaartje van de woning stijgen. Zodat ze bij verkoop van het pand er meer voor terugkrijgen, dan dat ze er ooit zelf voor betaald hebben.
Uiteraard kan je er ook voor kiezen om te gaan beleggen. Wie belegt, legt zijn of haar geld voor een bepaalde periode vast met als doel het behalen van toekomstig financiële meerwaarde. Je zou ook kunnen zeggen dat je bij een belegging een zeker bedrag opgeeft in ruil voor toekomstige inkomsten. Beleggingen zijn mogelijk voor particulieren, ook voor instellingen of ondernemingen.
Naast panden, kun je ook in tal van andere zaken beleggen. Denk bijvoorbeeld aan digitale munten, wijn, kunst, antiek, postzegels of fysieke munten.
Lees meer: Wat zijn alternatieve beleggingen?
Hoe kan je beleggen?
Er zijn verschillende type beleggingen. Zo kan je beleggen in vastgoed, in obligaties, aandelen, opties of beleggingsfondsen. Wie belegt in obligaties, leent eigenlijk geld aan een instelling. Geld ter beschikking stellen aan de staat gaat via de zogenaamde staatsobligaties. In bedrijven spreekt men over een obligatie.
Een belegging in aandelen houdt in dat je geld in een onderneming investeert en later een meerwaarde realiseert bij de verkoop van de aandelen en/of een winstuitkering (dividend) kan verwachten.
Een optie geeft je het recht om iets bepaald te verkopen of kopen. Dit kan een aandeel zijn, maar ook vastgoed.
Beleggingsfondsen beheren fondsen waarin verschillende investeerders investeren en zijn daarmee een mogelijkheid voor startende beleggers. Het fonds neemt je wat werk uit handen, bvb. selectie van aandelen, inschatting van risico, etc. Uiteraard worden hiervoor vergoedingen aangerekend zodat het rendement lager uitvalt dan indien rechtstreeks wordt belegd in aandelen.
Duurzaam beleggen, ook ethisch beleggen genoemd, is tegenwoordig ook een mogelijkheid. Hierbij probeer je als investeerder rekening te houden met mens, milieu en duurzaamheid.
Lees meer: Aandelenmarkt voor beginners: starten met beleggen
Beleggen op de effectenbeurs
Ook al zijn er tal van beleggingsvormen, toch denken veel mensen dat beleggen iets is wat op effecten- of aandelenbeurzen plaatsvindt. Ze verwijzen dan met name naar de handel in aandelen. Dit idee was enkele tientallen jaren geleden weliswaar een hele logische gedachte. Omdat er toen nog niet zo’n uitgebreid aanbod aan financiële producten beschikbaar was als nu.
Naast aandelen, waarmee je letterlijk een stukje van een bedrijf koopt, kan een beursbelegger tegenwoordig ook actief handelen in bijvoorbeeld opties en derivaten. Ook al omvat de definitie van beleggen tevens het complete palet aan financiële producten, wat op dit gebied voor beleggingsdoeleinden beschikbaar is, toch betekent het niet dat al deze verschillende producten op dezelfde manier verhandeld kunnen worden.
De enige gemene deler is, dat het uiteindelijke doel van de bezitters van al deze producten is: zo goedkoop mogelijk kopen en vervolgens zo duur mogelijk proberen te verkopen.
Lees meer: Aandelenmarkt voor beginners: starten met beleggen
Koersinvloeden
Er zijn mensen die menen dat de definitie van beleggen evenredig is aan ‘gokken op de beurs’. Omdat de prijzen van de verschillende financiële producten louter zijn gebaseerd op vraag en aanbod, is er inderdaad een bepaalde mate van onvoorspelbaarheid aan beleggen gekoppeld. Koersen kunnen om de meest uiteenlopende redenen stijgen en dalen. Dat kan bijvoorbeeld te maken hebben met betere of slechtere dan verwachte bedrijfsresultaten. Maar ook zaken als lokale politieke situaties of conflicten in de regio waar het bedrijf actief is, kunnen in positieve of negatieve zin hun weerslag hebben op koersen van financiële producten.
Lees meer: Wat beïnvloedt het rendement van een aandeel?
Bereid je goed voor
Omdat er zoveel verschillende factoren mee kunnen wegen bij de toe- of afname van de waarde van beleggingen, is het nooit verstandig om bijvoorbeeld spontaan een pakketje aandelen te kopen. Beleggen is vooral een kwestie van goed de markt bestuderen. Op basis van historische cijfers en een inschatting van het potentieel van het achterliggend bedrijf een zo goed mogelijke beeld te maken van de toekomstige ontwikkelingen in die markt.
Beleggen is namelijk lang niet altijd een kwestie van winst nemen. Er zijn ook tal van momenten waarop je je verlies moet accepteren. Zo’n verlies kun je overigens wel beperken, door een stop loss opdracht aan een belegging te koppelen. In dat geval gaat het systeem van je bank of broker automatisch over tot de verkoop van je belegging. En dit op het moment dat een door jou ingesteld verliesmaximum wordt bereikt.
Lees meer: Meer winst op de beurs? Beperk jouw verliezen!
Sparen of beleggen?
Hoewel voor zowel sparen als voor beleggingen geldt dat je tegen een vergoeding geld uitzet en daarbij risico loopt, wordt er toch een groot onderscheid gemaakt tussen sparen en beleggen.
Wat is het voordeel van een beleggen tov sparen? Het antwoord zit hem in het rendement. Dat is meestal vele hoger hoger bij een belegging dan bij sparen. Bovendien kun je met een belegging ook geld blijven verdienen als de koersen dalen. Dit heet ‘short’ gaan.
Het risico van een belegging is wel groter dan het risico van sparen.
De risico’s
Aan beleggingen zijn wel enkele risico’s verbonden. Zo loop je bij beleggingen een marktrisico, een kredietrisico, een renterisico en een liquiditeitsrisico.
Je weet niet zeker hoe hoog je rendement zal zijn. In principe loop je een marktrisico, een belegging kan immers naast meer ook minder waard worden.
Ook weet je hoe veilig je inleg is. Je loopt een kredietrisico, dat wil zeggen het risico dat het met de staat of het bedrijf (afhankelijk van het type belegging) waarin je belegt slecht gaat of dat de onderneming zelfs failliet gaat. Daarentegen zijn spaargelden bij banken in België volgens een richtlijn van de Europese Unie sedert 1 januari 2013 beschermd tot 100.000 euro.
Bovendien loop je een renterisico (het risico dat de marktrente stijgt en daardoor de waarde van je belegging daalt) en een liquiditeitsrisico (het risico dat je je beleggingen niet kwijt raakt op de beurs). Wie belegt, doet er dus goed aan vooraf te bepalen welke risico’s hij of zij bereid is te nemen.
De baten
Uiteraard hoort bij een hoger risico ook een hoger rendement. De aandelen van de Bel20 hebben de afgelopen 5 jaar een gemiddeld rendement opgeleverd van 6,3%. Op de Dow Jones was dit 9,8% en op de Nasdaq zelfs 16,6%. Niet alle perioden kenmerken zich door hoge rendementen, er zijn tevens periodes waarin een rendement zelfs negatief kan zijn. Echter leren historische cijfers over langere periodes dat rendementen op aandelen hoog liggen, bvb. Dow Jones heeft een gemiddeld rendement van 8,9% gehaald in de afgelopen 30 jaar. (bron: finance.yahoo.com).
Beleggen in aandelen is een afweging die je zelf dient te maken. Ben je bereid om de waarde van je spaarrekening jaarlijks te zien dalen, door een hogere inflatie dan de rente die je krijgt waar jouw basisinleg gegarandeerd blijft. Of ben je bereid iets meer risico’s te nemen voor een hoger rendement. Een rendement dat zelfs beduidend hoger kan liggen dan de inflatie, waardoor je kapitaal daadwerkelijk groeit.
Risicovrij beleggen
Tal van brokers hebben vandaag de dag online demo’s of simulaties voor haar gebruikers klaarstaan. Hiermee kan je alle facetten van het beleggen uitgebreid oefenen met behulp van virtueel geld. Het is een ideale methode om thuis te geraken in het beleggen met financiële producten. Zo’n demo geeft je de kans om tal van strategieën risicovrij uit te proberen.
Vind je het nu nog te riskant om helemaal op eigen kracht te gaan beleggen? Maar wil je al wel proberen winst te maken met het beleggen in financiële producten? Kies dan voor een beleggingsfonds van je bank of in een indexeringsfonds van een effectenbeurs. Hierin werd vaak een portefeuille van de best scorende (of grootste) aandelen samengevoegd. Aan deze typen fondsen wordt veelal een risicoprofiel gehangen, zodat je vooraf een redelijk goede inschatting kunt maken van je winst – en verliesopties.