Geen paniek maar voorzichtigheid, dat is de waarschuwing die de Nationale Bank uitstuurt naar de Belgische banken. Door een verdubbeling van de woningprijzen tussen 2000 en 2015 vreest de NBB een overwaardering van veel residentieel vastgoed. Om de banken te behoeden voor onheil roept de NBB de financiële instelling op om een buffer aan te leggen.
Wie een hypothecair krediet afsluit met de bank, krijgt een rentevoet opgespeld. Een van de factor die de rentevoet meebepaalt is de quotiteit. Dit is de verhouding tussen het ontleende bedrag en het totaalbedrag. Hoe lager de quotiteit, des te gunstiger de invloed op de onderhandelde rentevoet. Even illustreren met een voorbeeld: Peter wil een huis kopen van 200.000 euro, zelf heeft hij geen spaargeld. De quotiteit bedraagt dus 100%. Even verder in de straat koopt Ann een gelijkaardig huis voor 200.000 euro maar ze brengt zelf 100.000 euro spaargeld in. Haar quotiteit bedraagt 50%. Kloppen ze aan bij dezelfde bank, dan is de kans groot dat Ann een voordeligere rentevoet zal bekomen dan Peter. De achterliggende reden is eenvoudig: de hypotheek op Ann haar huis dekt veel vlotter het ontleende geval dan bij Peter.
De Nationale Bank eist nu een buffer bij de Belgische banken voor de woonleningen met een hoge quotiteit. Woonkredieten die 90 procent of meer bedragen dan de waarde van het vastgoed maakten 30 procent uit van alle woonkredieten in 2015. Een plotse daling van de vastgoedprijzen in België zou de banken dus wel eens een aderlating kunnen opleveren. Om de banken te beschermen voeren ze nu de maatregel in. 500 tot 600 miljoen euro zou als buffer moeten worden aangelegd. In 2013 werd al eens veiligheidsmarge van 620 miljoen euro opgebouwd.
Is dit dramatisch nieuws voor de banken en de consument? Voorlopig is er nog weinig aan de hand, amper iets meer dan 1 procent van de kredieten raken moeilijk betaald. Vooral de stijgende tendens baart de Nationale Bank van België zorgen. Wanneer de betalingsachterstand verder toeneemt, kunnen de banken harde tijden tegemoet gaan. Maar voorlopig is het zover nog niet, daarom deze aanbeveling van de NBB naar de banken toe. En de consument? Die mag volgens de gouverneur van de NBB Jan Smets, blij zijn. “De maatregel heeft ook een voordeel voor de gezinnen, want hierdoor gaan we tegen dat ze overmatig schulden aangaan”, besluit Smets.
