Hoe de waarde van ‘oude’ wijn bepalen?

In recente jaren is ‘oude’ wijn een populaire alternatieve belegging geworden. Een nieuwe generatie rijken heeft soms zelfs waarlijk astronomische bedragen over voor die ene, gegeerde wijncollectie. Maar hoe komt dat eigenlijk? Hoe kan men de waarde van wijn bepalen? En/of hoe wordt de prijs van (oude) wijn hoger of lager?

Wijnprijzen

Beleggen in wijn verschilt in principe niet zo veel van goud, olie, koffie en suiker: de vier voornaamste grondstoffen waarin vaak belegd wordt. Het grote verschil is allicht dat wijn iets minder gevoelig is voor sociale en economische krachten. Daardoor wordt het een stuk moeilijker om veranderingen in waarde te voorspellen. Voor beleggers is dat in wezen minder interessant.

De principes van wijninvestering veranderen hierdoor echter niet: je koopt laag en verkoopt hoog. Wijn kan daarom ook net zo goed gezien worden als een eenvoudige, ‘slow-burn’ investering. Indien de juiste opslagmethoden gegarandeerd zijn, is het zelfs een veilige belegging te noemen.

Vraag en aanbod

Naast de aard van het product, laat de waarde van wijn zich bepalen door de wetten van vraag en aanbod. Wijn wordt in dit opzicht door almaar meer consumenten als luxeproduct beschouwd. Gegeven een goede reputatie kan schaarste de prijs vervolgens omhoog jagen. Soms spelen wijnhandelaars hier nog verder op in door beperkte oplagen te produceren. Een voorbeeld is de Screaming Eagle Sauvignon Blanc uit 2012. Hiervan werden slechts 600 flessen aangeboden aan een beperkte maillist. Aan $250 per fles werd zo de duurste Sauvignon ter wereld geboren. In geen tijd werd een fles op secundaire markten meer dan $2.000 waard.

Wijnoogst

Betere oogstjaren leveren hogere startprijzen op. Onder wijnbouwers kent men bijvoorbeeld het fenomeen van komeet-oogsten (wanneer er astronomische verschijnselen optreden tijdens de oogst). Deze oogsten staan bekend voor hun exclusiviteit en hoge prijzen. Ook probleemloze oogsten scoren beter, net als wijn die zich goed ontwikkelt na de oogst.

Uiteraard speelt ook de stem van de wijnkritiek hierin een rol. Een voorbeeld is de Bordeaux uit 1982 die de carrière van vele critici maakte en zo astronomische prijzen genereerde. Jarenlang overschaduwde hij de Bordeaux 1983, die het nochtans even vaak beter deed tijdens blinde proeftesten. In die zin zijn psychosociale factoren hier dus net zo belangrijk als overwegingen qua wijnkunde.

Lees ook: Wil je investeren in bordeauxwijnen? Zet je schrap!

Leeftijd en rijping

Een soortgelijk samenspel tussen psychologie en oenologie is terug te vinden in het effect dat leeftijd en rijping heeft op de wijnprijs. De veronderstelling ‘oude wijn is dure wijn’ is allicht de meest gangbare mening over wijn ooit. Leeftijd en rijping blijven zo cruciale factoren die de waarde van wijn bepalen. Een wijnfles met verouderingspotentieel zal op termijn meer waard zijn dan eentje zonder. In veel gevallen schuilt er overigens wel degelijk oenologische waarheid in die veronderstelling. In andere gevallen is oude wijn echter ook gewoon slechte wijn (of geworden).

Economie

Een laatste factor die de waarde van wijn kan bepalen, is simpelweg de economie. De economische gang van zaken in een bepaald land kan de wijnprijs beïnvloeden, net zoals de regionale en globale economie dat kan. Of het nu gaat om consumptie of investering: de wijnprijs is altijd ook een reflectie van lokale en globale, economische trends. Een goed voorbeeld is de financiële recessie van 2008/9. Deze had een nefaste impact op de wijnindustrie. In deze periode werd de anders opwaartse trend van de nieuwe Bordeaux’ bijvoorbeeld tijdelijk omgekeerd.