Obligaties zijn een heel eenvoudig financieel instrument. Ze worden vaak door een belegger aangekocht bij de uitgifte ervan en die houdt ze bij tot vervaldatum. Toch bestaat er ook een actieve handel in lopende obligaties. En wanneer je begint te handelen met obligaties, moet je toch rekening houden met verlopen intresten. Wie geen rekening houdt met de verlopen intresten, kan voor vervelende fiscale implicaties komen te staan.
Obligatielening
Een obligatie is, naast de kasbon, waarschijnlijk één van de makkelijkst te begrijpen financiële activa qua werking. Een bedrijf of overheid heeft geld nodig, in plaats van bij een bank aan te kloppen haalt het geld op bij particulieren of institutionele beleggers.
Lees meer: Wat is een obligatie of obligatielening?
Het bedrijf laat weten welk budget ze willen ophalen. Bijvoorbeeld 5.000.000 euro. Dit bedrag wordt in lijnen van 1000 euro verdeeld en als particulier of institutionele belegger, kan je hierop inschrijven voor een veelvoud van 1000 euro. Er wordt steeds een vaste vervaldatum bepaald waarop je het ingelegde bedrag terugkrijgt. Jaarlijks krijg je voor het ontlenen van jouw geld een intrest. In dit geval schrijf je in op de primaire markt, namelijk bij uitgifte.
De waarde van een obligatie wordt uitgedrukt in procenten. 1000 euro staat gelijk aan 100%. De startwaarde van de obligatielening is (quasi) altijd 100% en op eindvervaldag krijg je steeds 100% terug. Tussendoor kan deze waarde schommelen. Op bovenstaande beschrijving zijn uitzonderingen, maar deze worden hier buiten beschouwing gelaten.
Fiscaliteit obligaties
Stel dat je een obligatie in handen hebt die tien jaar loopt en een intrest geeft van 2,5%. Deze intrest wordt steeds bruto uitgedrukt, je moet er dus rekening mee houden dat je enkel de nettowaarde op je rekening zult gestort krijgen. Roerende voorheffing op coupons van obligaties bedraagt 30%. Netto zal je dus uiteindelijk 17,5 euro, of 1,75% krijgen als je voor 1000 euro hebt ingetekend op deze obligatie.
Ook wanneer je besluit om een obligatie te verkopen of kopen na de primaire uitgifte, moet je rekening houden met een beurstaks. Deze bedraagt 0,12%. Hier spreken ze over verhandelen op de secundaire markt, omdat de obligatie reeds loopt en nu op de beurs wordt verkocht.
Lees meer: Welke kosten zijn er verbonden aan het beleggen in obligaties?
Verlopen intresten
Iets wat obligatiebeleggers vaak over het hoofd zien bij verhandeling op de secundaire markt, zijn de verlopen intresten. Stel dat je een obligatie bezit die jaarlijks een intrest betaalt op één januari. Je overweegt om deze te verkopen op één juli omdat je geld wilt vrijmaken. Dan heb je als verkoper recht op zes maanden intrest. Deze intrest moet worden voorgeschoten door de koper van de obligatie.
Als koper moet je er dus ook rekening mee houden, als je een obligatie aankoopt, moet je de verlopen intresten aan de verkoper betalen. Dit verloopt automatisch via de bank, en dat is op zich dus geen probleem. Maar beleggers zien dit vaak over het hoofd en krijgen bij aankoop een hogere afrekening voorgeschoteld dan voorzien. Uiteindelijk krijg je als nieuwe eigenaar dan de totaliteit van de intresten op één januari. Dit lijkt dus een correcte transactie.
Fiscaliteit en verlopen intresten
Wanneer fiscaliteit en verlopen intresten samenkomen, moet je als belegger zeker goed opletten. Het is logisch dat je als belegger recht hebt op de intresten van de obligatie, voor de periode dat je ze in portefeuille had. Maar het is zo dat de koper van de obligatie de bruto waarde van de verlopen intresten moet betalen.
Op één januari krijgt de eigenaar van de obligatie dan de volledige intrest, maar dan wel netto. Als koper neem je dus de volledige roerende voorheffing voor jouw rekening. Dit is een mechanisme dat je als investeerder niet over het hoofd mag zien. Zowel als koper of als verkoper kan dit grote implicaties hebben op de uiteindelijke intrest die je in handen krijgt.
