Wanneer we ons geld willen laten beleggen door een vermogensbeheerder, dan zien we al snel het gekende risicoprofiel tevoorschijn komen. Een rechtstreeks gevolg van de steeds strengere regels, waarbij het catalogiseren van het te lopen risico centraal staat. Een profiel voor defensief beleggen, zou de risico’s zoveel mogelijk moeten beperken zonder al te grote winsten te willen boeken. In theorie, althans.
Geen concrete invulling voor defensief beleggen
De MiFID-regels leggen de verplichting om de “klant te kennen” en hiervoor een zogenaamd beleggingsprofiel op te stellen. Dit beleggingsprofiel moet bepalen welk type belegger iemand is. Meestal gaat het om een standaardvragenlijst waarbij onder andere de kennis van beleggingsproducten, de houding ten opzichte van risico’s, de financiële situatie en de gewenste looptijd van de beleggingen een belangrijke rol spelen. De antwoorden op die vragenlijst zorgen ervoor dat we de kandidaat-belegger in een profiel duwen die gaat van defensief beleggen over gematigd tot agressief.
Tot zover de gelijkenissen tussen de verschillende aanbieders, aangezien de exacte invulling van dat classificatiesystemen verschilt van bank tot bank. Per bank zal per profiel een andere verdeling gemaakt worden, waardoor het belang van zo’n defensief profiel duidelijk minder groot geworden is. Vaak moet je grasduinen in de kleine lettertjes of voorwaarden om de exacte samenstellingsregels te vinden en is het bovendien ook nog eens moeilijk vergelijken tussen de verschillende aanbieders door. Iets over bossen en bomen, maar dan met banken en beleggingsfondsen.
Een praktisch voorbeeld
Kijken we bijvoorbeeld naar de defensieve portefeuille bij KBC, dan kiest men voor een verdeling van 70% obligaties en 30% aandelen met een beleggingshorizon van drie tot vijf jaar. Bij Keytrade bank kregen we dan weer een portefeuille met 58% obligaties, 25% aandelen, 7% grondstoffen en 10% valuta. Welk van de twee het meest lijkt op defensief beleggen? Op het eerste zicht lijkt de keuze duidelijk, maar dat hoeft het niet te zijn (zie verder). Het feit dat iedere bank ook zijn eigen classificatiesysteem kent, waarbij sommigen gaan van zeer defensief beleggen tot zeer offensief en anderen werken met een schaal van 0 tot 10, helpt de zaak natuurlijk niet verder. Hoe behoudend defensief beleggen nu net is, dat weet je pas als je de volledige prospectus doorneemt. Was het net niet hier dat de MiFID-regels de ongeschoolde leek tegen wilde beschermen?
Verder geven ook die percentages weinig zekerheid. Het verleden heeft aangetoond dat er een heus verschil is tussen bijvoorbeeld Griekse en Duitse obligaties, waardoor sommige defensieve profielen misschien wel een groter aandeel obligaties bevatten maar toch minder defensief kunnen zijn. Te ingewikkeld? Dat vinden wij ook. Wij wijzen trouwens helemaal niet naar de banken en beheerders, maar eerder naar de wetgever die één en ander niet stroomlijnt.
Steeds meer stemmen voor striktere reglementering
Niet alleen in België treedt deze problematiek op. Ook in Nederland noteert toezichthouder AFM dat één op drie particulieren verkeerd advies krijgen. Het gaat vaak om het toekennen van risicoprofielen die eigenlijk nog steeds te veel risico inhouden. Er gaan dan ook steeds meer stemmen op om een en ander nog strikter te reglementeren. Een verplicht classificatiesysteem met automatische verdeelsleutels en beperkingen op vlak van de specifieke investeringsproducten, zijn daar een voorbeeld van. In het buitenland is de lokroep al lang erg groot, maar wat met België? Maak je alvast geen illusies: de aangekondigde MiFID II-regels zullen ook hier geen impact hebben. Defensief beleggen, dat is blijkbaar een rekbaar begrip.
Lees meer: De MiFID II richtlijn: wat betekent het concreet?
